Geesje Bleeker

Geesje Bleeker
Ik pleegde geen verraad om het verraad
Het boek Geesje Bleeker is in de erkende boekhandel voor de prijs van € 24,90 verkrijgbaar.
Het boek Geesje Bleeker is ook te bestellen door overmaking van € 30,00 op bankrekening NL22 INGB 0001 3429 77 ten name van Uitgeverij Drenthe, Pinksterbloem 42, Beilen onder vermelding van naam, adres, postcode en woonplaats. Na ontvangst van de betaling wordt het boek op werkdagen binnen 24 uur verzonden.

Inleiding
In de nacht van 18 op 19 oktober 1944 redde Geesje Bleeker door moedig optreden tegenover een aantal gewetenloze landwachters het leven van acht onderduikers onder wie zes joden. Dit was een daad, waarvoor zij voor een onderscheiding had kunnen worden voorgedragen. Mede dankzij haar overleefden zes joodse onderduikers de oorlog.
Het was dezelfde vrouw, die in juli en augustus 1944 verantwoordelijk was voor de gevangenneming van zeventien personen door de SD in Groningen, van wie vijf personen de oorlog niet overleefden. In de periode vanaf 9 februari 1945 werden nog eens 23 personen door haar toedoen door de SD in Drenthe gevangen genomen. Van deze groep overleefden acht mannen de oorlog niet.
Afbeelding: Geesje Bleeker in 1945

Delfzijl
Geesje Bleeker groeide op in Termunten en Delfzijl. In Delfzijl kreeg zij in 1941 een relatie met de Duitse SD'er Adolf Becker. Toen hij naar Arnhem was vertrokken, kwam er een einde aan hun ontmoetingen.
Afbeelding: Adolf Becker omstreeks 1940

Groningen
In het voorjaar van 1944 kreeg Geesje Bleeker werk en woonruimte in de stad Groningen en werd zij koerierster voor een verzetsgroep.
Bij het posten van de SD op het vergaderadres, Turfsingel 51A, viel zij op 27 juli 1944 in handen van SD'ers van het Scholtenhuis. Hoewel er sprake was van enige pressie, werkte zij mee aan de arrestaties van zeventien personen in de provincie Groningen, van wie vijf de oorlog niet overleefden.
Afbeelding: Turfsingel 51A

Beilervaart
Op 31 augustus 1944 werd Geesje Bleeker in Hoogkerk door het verzet gevangen genomen en vastgehouden op de boerderij van de familie Zwanenburg aan de Beilervaart. Op 11 september 1944 verscheen zij voor een veemgericht, een verzetsrechtbank. De beide 'rechters' waren van oordeel dat niet voldoende bewijzen aanwezig waren voor een strafvoltrekking in de vorm van een executie. Zij zou als gevangene van het verzet op de boerderij blijven. Hier hielp zij mee in het verzetswerk en leerde veel verzetslieden uit de omgeving kennen.
In de nacht van 18 op 19 oktober 1944 vond door landwachters uit Diever een huiszoeking plaats in de boerderij. Geesje was mede verantwoordelijk voor het redden van acht onderduikers, onder wie zes joden.
Afbeelding: Boerderij De Strank aan de Beilervaart

Drijber
Geesje werd in oktober 1944 door verzetsmannen naar de woning van de familie Eising op het VAM-terrein bij Drijber gebracht. Deze familie wist niet dat zij een gevangene van het verzet was. In januari 1945 werd in de woning door Jacob van den Hul een geheime zender geplaatst. Bij het oprollen van de zender in Uithuizermeeden op 6 februari 1945 viel Van den Hul in handen van SD’ers, waarna hij tijdens mensonterende verhoren in het Scholtenhuis doorsloeg en onder andere over de zender in Drijber vertelde. Op 9 februari 1945 overviel de SD de woning en kwam Geesje voor de tweede keer in handen van de SD.
Afbeelding: Bedrijfswoning van de familie Eising op het VAM-terrein in Drijber

In de gevangenis
Er volgde tot de bevrijding in april 1945 een periode van verraad, waarbij minimaal 23 personen door haar toedoen werden gearresteerd, van wie vijf bij Woeste Hoeve door de Duitsers zijn vermoord en drie in Duitsland tijdens hun gevangenschap omkwamen.
In totaal werden ten gevolge van het verraad van Geesje Bleeker in de provincies Groningen en Drenthe minimaal 40 personen gearresteerd, van wie dertien mannen de oorlog niet overleefden.
Afbeelding: Huis van Bewaring in Assen

Na de oorlog
Op 13 februari 1946 werd Geesje Bleeker door de Kamer Groningen van het Bijzonder Gerechtshof Leeuwarden ter dood veroordeeld met recht op cassatie. Hetzelfde vonnis werd op 18 april 1946 tegen haar uitgesproken door de Kamer Assen van het Bijzonder Gerechtshof Leeuwarden.
Geesje ging tegen beide straffen in cassatie. Op 16 juni 1947 bevestigde de Bijzondere Raad van Cassatie de doodstraf, waarbij de doodstraf van de Asser Kamer in een levenslange gevangenisstraf werd omgezet, omdat één persoon niet twee keer ter dood kan worden gebracht. Geesje Bleeker vroeg vervolgens gratie aan, die haar op 14 januari 1948 werd verleend.
Geesje zat tot 18 augustus 1960 vast op de vrouwenafdeling van de gevangenis aan de Noordsingel in Rotterdam. Na haar vrijlating bleef zij in Rotterdam wonen, aanvankelijk in de Emmasingel.
Afbeelding: Emmasingel
Overige hoofdstukken
In hoofdstuk 6 worden de motieven van het verraad en factoren die het verraad bevorderden beschreven, evenals een vergelijkend onderzoek naar de strafmaat van ruim 120 andere vrouwen.
In de hoofdstukken 7 t/m 9 zijn biografieën van verzetslieden uit Groningen (hoofdstuk 7), van verzetslieden uit Drenthe (hoofdstuk 8) en van Duitse en Nederlandse SD'ers, foute politiemannen en collaborateurs (hoofdstuk 9) opgenomen.
De hoofdstukken 10 t/m 12 bevatten respectievelijk een samenvatting, Zusammenfassung en een Summary van het boek.
Hoofdstuk 13 bevat bijlagen, terwijl in hoofdstuk 14 een literatuurlijst is opgenomen. Het notenapparaat bevindt zich in hoofdstuk 15; in hoofdstuk 16 een index op persoonsnamen en in hoofdstuk 17 een verantwoording van de gebruikte foto's. In de beide laatste hoofdstukken, 18 en 19, wordt een overzicht gegeven van gebruikte afkortingen en van rangen bij het Duitse leger, de SS en de Gestapo.